خشک شدن بیش از نصف کاج ها و سرو های تبریز در زمستان و عدم سازگاری این گونه ها با آب و هوای تبریز

خشک شدن بیش از نصف کاج ها و سرو های تبریز در زمستان 

جاده ائل گولی

طی سالیان اخیر بر اساس سیاستهای نسبتا غیر کارشناسی شده ،شهرداری تبریز اقدام به کاشت درختان همیشه سبز (سرو و کاج)در کلیه نقاط شهری نموده است و به قطع میتوان گفت میلیونها درخت کاج و سرو در شهر تبریز کاشته شده است ولی متاسفانه به جز گونه ژونی پروس(کاج خوابیده)دیگر گونه های کاشته شده به هیچ وجه با آب و هوای تبریز سازگار نبوده و هر ساله شاهد خشکیدن بیش از نصف کاج های کاشته شده بودیم و هستیم .با عبور از اکثر معابر شهری متوجه میشویم که بیش از نصف کاجها و سروهای موجود شهر به کلی خشک شده اند و این یعنی برباد دادن کلیه سرمایه ها و بودجه هایی که طی سالیان اخیر برای کاشت آنها هزینه کرده ایم

طبق صحیتی که با یک متخصص کشاورزی داشتم علت خشکیدن این گونه های گیاهی مربوط به منطقه سیبری در هوای تبریز را نبود رطوبت هوا (برعکس سیبری) در تبریز قید کردند و سرمای تبریز را خشک نامیدند که موجب خشکیدگی کامل اکثر  گونه های گیاهی همیشه سبز میشود 

پل کابلی

آنچه که محرز است اینست که اگر ما بودجه های میلیاردی سالهای اخیر را صرف کاشت گونه های بومی تبریز منجمله صنوبر(تبریزی)و قره آغاج(نارون) و چنار و  و برخی گونه های سازگار با آب و هوای تبریز منجمله بید مجنون و توت و افرا و سپیدار و... میکردیم، اکنون بدلیل رشد بسیار عالی این درختان ، شاهد شهری سرسبز و با سرانه استاندارد فضای سبز بودیم 

ولی متاسفانه تمامی درختان کاشته شده تبریز مربوط به کاج و سرو  میشود که بیش از 70% تلفات به همراه دارند و یا مربوط به درختان ناکاراآمد مثل اقاقیا و عرعر میباشد که نهایت ارتفاع این درختان بعد از بیست سال به 4 متر هم نمیرسد و سرعت رشد بسیار اندکی دارند 

بلوار ملکی تبریز

تفاوت گونه های بومی و گونه های همیشه سبز از بعد قیمت 

نکته جالب این است که قیمت خرید  یک کاج و سرو  20 سانتی چند برابر درخت بومی مثل چنارو تبریزی میباشد و اگر شهرداری تبریز طی سالیان اخیر اقدام به کاشت این گونه های بومی و البته با سرعت رشد فوق العاده مینمود چهار  برابر تعاد درختان کاشته شده فعلی در سطح شهر درختکاری شده بود و با احتساب سرما زدگی و خشکیدگی کاجهای کاشته شده و با توجه به سرعت فوق العاده رشد درختان بومی، به یقین میتوان گفت هم اکنون با همان هزینه ده برابر فضای سبز موجود فضای سبز داشتیم

 تفاوت گونه های بومی و گونه های همیشه سبز از بعد سرعت رشد و توسعه فضای سبز

یک کاج یا سرو در طول 5 سال عمر ، نهایتا میتواند تا یک متر ارتفاع برسد ولی گونه های بومی مثل درخت تبریزی و... در عرض 5 سال میتواند به ارتفاع 15 متری برسد و جدای از تاج درختان بومی که بسیار وسیع و گسترده هستند (در مقابل درختان کاج که تارج درخت نقشی در تسویه هوا ندارد) ارتفاع چشم نواز این درختان 15 برابر درختان همیشه سبز  میباشد که اصلا قابل قیاس نیست

 تفاوت گونه های بومی و گونه های همیشه سبز از بعد تسویه هوا

گونه های همیشه سبز نقش بسیار اندکی در تسویه هوا دارند که در قیاس با درخت نارون که به صورت توپی رشد میکند رقمی به حساب نمی آید

 تفاوت گونه های بومی و گونه های همیشه سبز از بعد سطح اشغال فضای سبز

خوشبختانه تنوع در تعداد گونه های بومی تبریز بسیار زیاد است .بطوری که درخت صنوبر(تبریزی)در ارتفاع بیشتر رشد میکند ولی درخت نارون(قره آغاج) در پهنا بیشتر رشد میکند و درخت چنار حد وسط نارون و صنوبر میباشد و شهرداری تبریز میتواند با کاشت ترتیبی این درختان در حاشیه بلوار ها و به صورت ردیفی و به ترتیب ارتفاع درخت ، شاهد توسعه همگون و منظم فضای سبز در معابر و پارکهای شهری باشیم

 تفاوت گونه های بومی و گونه های همیشه سبز از بعد میزان ماندگاری و تحمل سرما

پارک شمیم پایداری

درختان بومی تبریز با بدترین شرایط آب و هوایی نیز سازگار و ماندگارند  ولی متاسفانه گونه های همیشه سبز در زمستانهای سرد تبریز با بیشترین تلفات مواجه میشوند و با کاشت این درختان کلیه زحمات سازمان پارکهاو عوامل فضای سبز  به باد میدهیم 

تنها گونه همیشه سبز ماندگار در سرمای تبریز ژونی پروس یا کاج خوابیده هست که در سطح زمین رشد میکند و ارتفاع نمیگیرد و در صورت تمایل شهرداری به ادامه کاشت گونه های همیشه سبز ،ژونی پروس بهترین گزینه هست و میتواند در کنار درختان بومی تبریز و به منظور  سر سبز نمودن پائین دست درختان بومی  میتواند کاشته شود که ترکیب این گونه ها با درختان بومی بسیار زیبا و چشم نواز خواهد بود 

صنوبر(تبریزی):

صنوبرPopulus spp Salicacea : تيره اين درخت داراي ريشه‌هاي سطحي بوده ولي رشد آنها بسيار عالي است و دركمتر از15 سال به ارتفاع 25 متر مي رسد. خزان كننده‌، پهن برگ و تك پايه(دانه گرده و مادگي روي يك گياه تشكيل و لقاح صورت مي گيرد) است. گلها منفرد، اكثراً كركدار، و با گل آذين(طرز قرارگرفتن گلها روي ساقه و يا شاخه) خوشه‌اي بوده و ميوه‌ها كركدار است. گونه هاي آن عبارتند از:

4-1- سپيدار: P.alba درختي است ستوني شكل و بلند. پشت برگها روشن‌تر است و نقره‌اي رنگ مي‌باشد ارتفاع آن 25-18 متر و بسيار مقاوم است. در باغهاي تاريخي و قديمي زياد كاشته مي‌شده است چه بعنوان باد شكن در حاشيه‌ها و بعضاً در مسيرهاي اصلي نيز كاشته مي‌شد.

4-2- صنوبر خاكستري: P.canescens ارتفاع آن به 30 متر مي‌رسد. اندازه برگ آن با سپيدار تفاوت دارد. پوست تنه آن خاكستري مايل به زرد مي‌باشد.

4-3- تبريزي:( اشالك‌، صنوبرآسيايي، صنوبر لمباردي)P.nigra var Italica از درختان با ارتفاع زياد و زيبا مي‌باشد. معمولاً در كنار باغها كاشته مي‌‌شده است. برگهاي آن لوزي شكل و زيبا كه درازي برگها بيش از پهناي آن مي باشد. در پاييز به رنگ زرد قناري در مي‌آيد. 4-4- صنوبر لرزان: ( آشنگ ) P.tremula برگهاي آن شبيه نارون است. 

موچسب- پیچ اقاقیایی- عشقه (دارای گونه بومی نیز می باشد که در منطقه شمال بصورت خودرو می روید)- پیچ تلگرافی- امین الدوله- گل کاغذی- گل راعی- کلماتیس – رز رونده – پیچ ساعتی

4-1- سپيدار: P.alba درختي است ستوني شكل و بلند. پشت برگها روشن‌تر است و نقره‌اي رنگ مي‌باشد ارتفاع آن 25-18 متر و بسيار مقاوم است. در باغهاي تاريخي و قديمي زياد كاشته مي‌شده است چه بعنوان باد شكن در حاشيه‌ها و بعضاً در مسيرهاي اصلي نيز كاشته مي‌شد. پارک شمیم پایداری